Saye Nedir?

Çevrimdışı

Saye; Farsça kökenli bir kelime olup yıllar önce Türk diline geçmekle birlikte günümüzde de günlük hayatta sıklıkla kullandığımız bir kelimedir.


Farsça kökenli saye kelimesin anlamına bakıldığında sözlük anlamı ‘gölge’ olup günlük yaşantıda çok farklı ve yakın anlamlarda da kullanılmaktadır


Günlük hayattaki söylemlerde genellikle bir şeyin sayesinde kalıbı kullanılarak, örneğin; babamın sayesinde, mecazi anlamda bir kullanım yapılmaktadır. Ayrıca mecazen lütuf ve ihsan anlamına gelen bu sözcük Osmanlı döneminde de sıkça kullanılan bir kelimeydi. O dönemlerde daha çok ‘saye-i şahanede’ olarak kullanılmış olup bu padişahlara layık gibi anlamlara gelmekle birlikte kişiyi övme amacı ile kullanılmaktadır.

Saye kelimesi Türkçe’de olumlu anlamlara gelip kişiyi övmek, yaptığı işi ya da yardımı vurgulamak için de kullanılan bir kelime olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca saye kelimesinde türeyen kelimeler de bulunmakla birlikte bu sözcüklerden bir tanesi ‘sayeban’ kelimesidir. Saye kelimesi birinin yardımı ile ya da ihsanı sayesinde gibi anlamları vermekle birlikte ‘sayeban’ kelimesi bir başkasının aracılığı, yardımı ile bir işi başarmak anlamına gelen bir sözcüktür.

Bunların yanı sıra ‘saye‘ kelimesini özellikle ‘divan edebiyatı’, ‘aristokrasi edebiyatı’ gibi pek çok edebi metin, şiir içerisinde görmek mümkün olup oldukça köklü bir kelimedir. Özellikle divan edebiyatında yer alan mecazi anlatımlarda sıklıkla yer bulan ve bir şeyin gölgesi altında anlamını veren bu kelime eski metin ve şiirlerde himaye ve koruma anlamlarını da bünyesinde barındırmaktadır. Günlük yaşamda kullanabileceğimiz ‘onun himayesi altında bulunmak’, ‘onun gölgesi olmasa bu yerlere gelemezdim’, gibi pek çok cümleyi saye kelimesini kullanarak da türetmek mümkündür.

Şu an Türkçe’de yer alan ve konuşma dilinde de sıklıkla kullanılan Farsça kökenli pek çok kelimeye rastlamak mümkündür. Dil etkileşimi ile meydana gelen bu farklılıklar sayesinde dilin daha da genişlemesi mümkün olmaktadır.

__________________
Kahrolsun psikolojisi düzgün insanlar!
Yaşasın tam bağımsız ruh hastası BEŞİKTAŞ'lılar!