5 Haziran - Tarihte Bugün Neler Oldu?

Çevrimdışı

5 Haziran, Miladi takvime göre yılın 156. (artık yıllarda 157.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 209 gün vardır.

Olaylar
1851 - Amerikalı yazar Harriet Beecher Stowe'un kölelik karşıtı romanı Tom Amca'nın Kulübesi (Life Among the Lowly) bir gazetede tefrika edilmeye başlandı.
1923 - Şile'de Rum Değirmenlik Mahallesinde çıkan yangında yaklaşık 550 Rum (çoğu terk edilmiş), 200 İslam hanesi, 100 dükkân, 1 cami, 2 kilise ve bazı resmi binalar yandı.
1924 - Ali Haydar Bey (Yuluğ) Ankara şehreminliğine atandı.
1924 - Silifke'de cumhuriyet aleyhine vaaz verdiği için Hoca Askerî idama mahkûm edildi.
1926 - Birleşik Krallık, Türkiye, ve Irak arasında Ankara Antlaşması imzalandı. Türkiye, Musul petrollerinin gelirinden 25 yıl süreyle yüzde 10 pay almayı kabul etti ve Musul'daki haklarından vazgeçti. Fakat daha sonra, 500 bin sterlin karşılığında bu haktan da vazgeçildi.
1936 - "Maliye Bakanlığı Kuruluş Kanunu" çıkarıldı.
1941 - Ankara'da I. Coğrafya Kongresi toplandı.
1943 - Sivas Çimento Fabrikası üretime başladı. Fabrikada yılda 90 bin ton çimento üretileceği açıklandı.
1946 - Tek dereceli milletvekili seçim kanunu kabul edildi. Sınıf esasına dayalı parti kurmaya izin vermek amacıyla Cemiyetler Kanunu'nda değişiklikler yapıldı.
1947 - Marshall Planı: Harvard Üniversitesi'nde verdiği bir konuşmada, Amerika Birleşik Devletleri Devlet Bakanı George Marshall, savaş sonrası Avrupa'ya destek için çağrıda bulundu.
1953 - Adapazarı Şeker Fabrikası kuruldu. Fabrikanın bölgede üretilen pancarı işleyerek şeker üreteceği açıklandı.
1956 - Elvis Presley yeni şarkısı "Hound Dog"u televizyonda The Milton Berle Show'da tanıttı, sahf Show sırasında yaptığı kışkırtıcı kalça hareketleri o devirde seyirciler tarafından müstehcen bulundu.
1957 - Gülhane Askerî Tıp Akademisi teşkilatlandırıldı.
1963 - Birleşik Krallık Savaş Bakanı John Profumo karıştığı bir seks skandalı yüzünden görevinden istifa etmek zorunda kaldı. (Profumo Skandalı)
1964 - Hükümetin Kıbrıs'a müdahale kararı üzerine, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Johnson, İnönü'ye, müdahalede ABD yardımına ait silahların kullanılamayacağını belirten ve Türkiye tarihine "Johnson Mektubu" olarak geçen bir mektup gönderdi.
1966 - Ortaca Olayları olarak bilinen olaylar başladı, Muğla'nın Ortaca ilçesinde Alevilere yönelik tecavüz, gasp ve saldırı olayları gerçekleştirildi.
1966 - 52 sandalyelik Kısmi Senato seçimleri yapıldı.
1967 - İsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe "Altı Gün Savaşı" diye geçen çatışmalar başladı. Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi'ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria'yı ve Golan Tepeleri'ni ele geçirdi.
1975 - Süveyş Kanalı, Altı Gün Savaşı'nın ardından, 8 yıl sonra uluslararası deniz trafiğine açıldı.
1976 - ABD'de Idaho eyaletinde bulunan "Teton Barajı" çöktü.
1977 - Ev kullanımına uygun ilk pratik kişisel bilgisayar olan Apple II satışa sunuldu.
1981 - Genel ahlak kurallarını bozduğu gerekçesiyle eşcinsellerin sahneye çıkması başta İstanbul olmak üzere bazı valiliklerce yasaklandı.
1981 - ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yayımladığı haftalık bir tıbbi dergide, Kaliforniya'nın Los Angeles şehrinde 5 kişide, sadece bağışıklık sistemleri zayıflamış hastalarda görülen zatürreenin az rastlanan bir formuna rastlandığı bildirildi. Bu hastalar ilk onaylanmış AIDS vak'aları olarak tarihe geçtiler.
2011 - SBS 7. sınıflar için 3. kez yapıldı.
1983 - 12 Eylül Darbesi'nin 47 ve 48. idamları: 7 Eylül 1979'da Manisa Turgutlu'da fırın basıp 4 sol görüşlü fırıncıyı öldüren sağ görüşlü militanlar Halil Esendağ ve Selçuk Duracık, idam edildi.
2017 - Karadağ, NATO'ya üye oldu.

Doğumlar
1656 - Joseph Pitton de Tournefort, Fransız doğabilimci (ö. 1708)
1799 - Aleksey Lvov, Rus besteci (ö. 1870)
1819 - John Couch Adams, İngiliz astronom (ö. 1892)
1878 - Panço Villa, Meksikalı devrimci (ö. 1923)
1883 - John Maynard Keynes, Britanyalı ekonomist (ö. 1946)
1898 - Federico Garcia Lorca, İspanyol şair (ö. 1936)
1900 - Dennis Gabor, Macar asıllı İngiliz fizikçi, elektrik mühendisi ve mucit (ö. 1979)
1928 - Tony Richardson, İngiliz sinema yönetmeni (ö. 1991)
1931 - Jacques Demy, Fransız sinema yönetmeni (ö. 1990)
1932 - Christy Brown, İrlandalı yazar ve ressam (ö. 1981)
1932 - Yekta Güngör Özden, Türk hukukçu, yazar ve şair
1933 - William Kahan, Kanadalı matematikçi ve bilgisayar bilimcisi
1939 - Joe Clark, Kanada'lı iş adamı ve siyasetçi
1941 - Martha Argerich, Arjantinli konser piyanisti
1944 - Whitfield Diffie, Amerikalı şifrebilimci
1946 - Coşkun Göğen (Tecavüzcü Coşkun), Türk oyuncu
1946 - Stefania Sandrelli, bir İtalyan oyuncu
1947 - Laurie Anderson, Amerikalı avangart sanatçısı, besteci, müzisyen ve film yönetmeni
1949 - Ken Follett, tarihsel ve gerilim türü romanlar yazan Galli yazardır
1952 - Nicko McBrain, İngiliz şarkıcı
1954 - Haluk Bilginer, Türk oyuncu ve yönetmen
1956 - Enis Berberoğlu, Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi
1958 - Ahmed Abdallah Mohamed Sambi, Komorlu siyasetçi
1960 - Kerem Alışık, Türk oyuncu
1960 - Leslie Hendrix, Amerikalı oyuncudur
1962 - Astrid, Kral II. Albert ve Kraliçe Paola'nın ikinci çocuğu ve tek kızı, ve şu anki Belçika hükümdarı Kral Philippe'in kardeşi
1964 - Rick Riordan, Amerikalı Frantastik yazarı
1966 - Aydoğan Aydın, Türk asker (ö. 2017)
1967 - Ron Livingston, Amerikalı film ve dizi oyuncusudur
1968 - Şebnem Sönmez, Türk oyuncu
1969 - Çiçek Dilligil, Türk oyuncu
1970 - Koji Noguchi, Japon eski millî futbolcudur
1971 - Susan Lynch, Kuzey İrlandalı oyuncu
1971 - Mark Wahlberg, Amerikalı oyuncu, müzisyen ve televizyon yapımcısı
1977 - Liza Weil, Amerikalı aktris
1978 - Nick Kroll, Amerikalı oyuncu, komedyen, ve seslendirme sanatçısı
1978 - Fernando Meira, Portekizli eski futbolcudur
1979 - David Bisbal, İspanyol şarkıcıdır
1979 - Pete Wentz, Fall Out Boy grubunun basçısı ve söz yazarıdır.
1981 - Serhat Akın, Türk futbolcu
1982 - Achille Emana, Kamerunlu futbolcu
1982 - Zvjezdan Misimović, Boşnak futbolcu
1984 - Yusuf Güney, Türk şarkıcı
1985 - Jeremy Abbott, Amerikalı buz patenci
1986 - Bárbara de Regil, Meksikalı oyuncu
1987 - Marcus Thornton, Amerikalı profesyonel basketbolcu
1988 - Austin Daye, Amerikalı profesyonel basketbolcudur
1989 - Ed Davis, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudur
1989 - Yiğit Gökoğlan, Türk futbolcudur
1989 - Khaleem Hyland, Trinidad ve Tobago'lu millî futbolcudur
1989 - Gilberto Oliveira Souza Júnior, Brezilyalı futbolcudur
1989 - Leo Schwechlen, Fransız futbolcudur
1990 - Junior Hoilett, Kanadalı millî futbolcudur
1990 - Masato Kudo, Japon futbolcudur
1990 - DJ Mustard, Amerikalı müzik yapımcısı ve DJ
1990 - Sekou Oliseh, Liberya'lı futbolcudur
1990 - Matthias Ostrzolek, Polonya asıllı Alman futbolcudur
1990 - Polina Rahimova, Azeri voleybolcudur
1990 - Ben Rienstra, Hollandalı futbolcudur
1991 - Martin Braithwaite, Guyana asıllı Danimarkalı millî futbolcudur
1991 - Lisa Schmidla, Alman kürekçi
1992 - Joazhiño Arroe, Peru'lu futbolcudur
1992 - Yago Pikachu, Brezilyalı bir futbolcudur
1992 - Emily Seebohm, Avustralyalı yüzücü
1993 - Erdal Akdarı, Türk futbolcudur
1993 - Cándido Ramírez, Meksikalı futbolcudur
1993 - Maria Thorisdottir, Norveçli millî futbolcudur
1995 - Troye Sivan, Güney Afrika doğumlu Avustralyalı oyuncu, şarkıcı, söz yazarı ve eski YouTuber'dır
1996 - Marcão, Brezilyalı stoper
1997 - Henry Onyekuru, Nijeryalı millî futbolcudur
1997 - Kieran Tierney, İskoç futbolcudur
1998 - Fabian Benko, Alman futbolcudur
1998 - Yuliya Lipnitskaia, Rus artistik buz pateni sporcusu
2000 - Pierre Kalulu, Fransız futbolcudur

Ölümler
1017 - Sanjō, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 67. imparatorudur (d. 976)
1316 - X. Louis, Fransa kralı (d. 1289)
1615 - Toyotomi Hideyori, Sengoku döneminde yaşamış bir Japon samuray (d. 1593)
1816 - Giovanni Paisiello, İtalyan besteci (d. 1741)
1826 - Carl Maria von Weber, Alman besteci (d. 1786)
1832 - Kaʻahumanu, fsah Hawaiʻ i Krallığı'nda konsort kraliçe (d. 1768)
1897 - Teodor Kasap, Rum kökenli Osmanlı gazeteci, yazar ve çevirmen (d. 1835)
1900 - Stephen Crane, Amerikalı yazar (d. 1871)
1910 - O. Henry, Amerikalı öykü yazarı (d. 1862)
1921 - Georges Feydeau, Fransız oyun yazarı (d. 1862)
1944 - Riccardo Zandonai, İtalyan opera ve klasik batı müziği eserleri bestecisi ve müzik eğitimcisi (d. 1883)
1958 - Evelyn Ellis, Amerikalı oyuncu (d. 1894)
1965 - Wilhelm, bir İsveç ve Norveç prensiydi (d. 1884)
1971 - Cahit Irgat, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1915)
1974 - Hilmi Ziya Ülken, Türk felsefeci ve sosyolog (d. 1901)
1977 - Luis César Amadori, İtalya-Arjantinli bir film yönetmeni ve senaristti (d. 1902)
1977 - Fevzi el-Kavukçu, Arap asker ve politikacı (d. 1890)
1983 - Kurt Tank, Alman havacılık mühendisi (d. 1898)
1993 - Conway Twitty, Amerikalı şarkcıdır (d. 1933)
2004 - Necdet Mahfi Ayral, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1908)
2004 - Ronald Reagan, Amerika Birleşik Devletleri'nin 40. Başkanı (d. 1911)
2004 - Zahir Güvemli, Türk yazar, karikatürist ve eleştirmen (d. 1913)
2005 - Susi Nicoletti, Alman-Avusturyalı oyuncu ve balerindir (d. 1918)
2009 - Rajeev Motwani, Hindistan doğumlu bilgisayar bilimcidir (d. 1962)
2010 - Erdoğan Tokatlı, Türk sinema yönetmeni, yazar ve çevirmen (d. 1939)
2011 - Ludo Martens, Belçikalı tarihçi ve komünist politikacı (d. 1946)
2012 - Ray Bradbury, Amerikalı yazar (d. 1920)
2012 - Caroline John, İngiliz oyuncu (d. 1940)
2015 - Sadun Boro, Türk denizci (d. 1928)
2015 - Tarık Aziz, Iraklı siyasetçi ve eski Irak Dışişleri Bakanı (d. 1936)
2016 - Jerome Bruner, Amerikalı psikolog (d. 1915)
2017 - Kathryn Stripling Byer, Amerikalı kadın şair ve eğitimcidir (d. 1944)
2017 - Andy Cunningham, İngiliz oyuncu, kukla sanatçısı ve yazar (d. 1950)
2017 - Helen Dunmore, İngiliz kadn şair, romancı ve çocuk öyküleri yazarıdır (d. 1952)
2017 - Cheick Tioté, Fildişi Sahilili millî futbolcudur (d. 1986)
2018 - Jānis Bojārs, Litvan gülle atma sporcusudur (d. 1956)
2018 - Frank Bresee, Amerikalı radyocu ve tarihçi (d. 1929)
2018 - Brian Browne, Kanadalı caz piyanisti ve bestecidir (d. 1937)
2018 - Pierre Carniti, İtalyan siyasetçi ve sendikacı (d. 1936)
2018 - Daša Drndić, Hırvat kadın yazar ve romancı (d. 1946)
2018 - Kate Spade, Amerikalı moda tasarımcısı ve iş kadınıdır (d. 1962)
2018 - Feng Ting-kuo, Tayvanlılar-Çinli siyasetçidir (d. 1950)
2018 - Kate Spade, Amerikalı moda tasarımcısı ve iş kadınıdır (d. 1962)
2019 - Dinyar Contractor, Hint oyuncu, komedyen, yönetmen ve yazar (d. 1941)
2019 - Elio Sgreccia, İtalyan biyolog ve Kardinal (d. 1928)
2020 - Keiko Itō, Japon haiku şairi (d. 1935)
2020 - Carlos Lessa, Brezilyalı ekonomist ve profesör (d. 1936)
2020 - Keiko Itō, Japon haiku şairi (d. 1935)
2021 - Narinder Bragta, Hint siyasetçi (d. 1952)
2021 - Jean-Claude Caron, Fransız aktör (d. 1944)
2021 - Pedro Taberner, İspanyol eski futbolcudur (d. 1946)
2021 - Galen Young, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1975)
2022 - Latif Demirci, Türk karikatürist (d. 1961)
2022 - Alec John Such, ABD'li bir müzisyen (d. 1951)
2022 - Trouble, Amerikalı rap müzisyeni (d. 1987)


Tatiller ve özel günler
Dünya Çevre Günü

__________________
Kahrolsun psikolojisi düzgün insanlar!
Yaşasın tam bağımsız ruh hastası BEŞİKTAŞ'lılar!